رفع یک مشکل زنانه در ارتباط واژینیسم(گرفتگی عضلات مهبل)

تصوری که در حال حاضر در ذهن اکثریت افراد(به خصوص زوجین جوان) وجود دارد این است که رابطه جنسی برای هر یک از طرفین باید لذت بخش و مطلوب باشد. شاید در چند دهه قبل این مساله اصلا مورد توجه نبوده و مردان اهمیتی به رضایت همسرشان در رابطه زناشویی نمی دادند اما با افزایش سطح آگاهی و تحصیلات افراد جامعه، به نظر می رسد همانطور که در انتخاب همسر و معیارهای گزینشی، تغییر و تحولی اساسی ایجاد شده، در مورد ریزه کاری های رابطه زناشویی نیز توجه و اهمیت بیشتری ارایه شده است. از این روست که مشکلات و اختلالات احتمالی این رابطه نیز بیشتر باید مورد معرفی و شناخت زوجین به خصوص زوجین جوان قرار بگیرد زیرا علی رغم اینکه بسیاری از افراد زندگی مشترک و طبیعتا زندگی جنسی خود را با آرامش و بدون مشکل خاصی آغاز می کنند ، این فرآیند برای برخی بسیار مشکل ساز و پر استرس می گردد. در این مقاله نیزقصد داریم یکی دیگر از این مشکلات یعنی واژینیسم را مورد بررسی قرار دهیم:

گاهی اوقات برقراری رابطه جنسی برای زنان به جای اینکه مطلوب و اثربخش باشد تبدیل به یک فرآیند سخت و عذاب آور می گردد. شدت این مشکل می تواند  مشکلات شدید تا متوسط را در ارتباط جنسی در بر گیرد و این ارتباط را برای هر یک از طرفین زجرآور کند. شدت اختلال در برخی از زنان آن قدر عمیق می شود که حتی  معاینات پزشکی را دچار مشکل می کند.

با افزایش سطح آگاهی و تحصیلات افراد جامعه، به نظر می رسد همانطور که در انتخاب همسر و معیارهای گزینشی، تغییر و تحولی اساسی ایجاد شده، در مورد ریزه کاری های رابطه زناشویی نیز توجه و اهمیت بیشتری ارایه شده است.

واژینیسم چیست؟

واژینیسم به انقباض غیر ارادی مستمر و عود کننده عضلات ثلث خارجی مهبل که مانع از برقراری رابطه جنسی می گردد، اطلاق می شود. در این اختلال سه پاسخ عمده فیزیولوژیکی، شناختی و رفتاری آشکارا مشاهده می شود.

پاسخهای فیزیولوژیک شامل تعریق، لرزش یا حتی نفس نفس زدن است.

پاسخهای شناختی شامل طیف وسیعی از افکار ترسناک مربوط به پیامدهای منفی احتمالی عمل جنسی را در بر می گیرد و پاسخهای رفتاری شامل پاسخ های اجتنابی است؛ به گونه ای که تلاشهایی برای اطمینان از انجام نشدن آمیزش صورت می گیرد.

چرا برخی از زنان به این اختلال مبتلا می شوند؟

اختلال واژینیسم را به دو دسته کلی تقسیم می کنند:

واژینیسم اولیه و واژینیسم ثانویه.

در مورد ابتلا به واژینیسم اولیه دلایل بسیار متنوعی ارایه می شود و حتی برخی وجود باورهای غلطی را عنوان می کنند. اما در اکثر موارد علت این اختلال به دنبال مقاربت دردناک و انتظار دردی دیگر است که باعث این مشکل می گردد.برخی دیگر از زنان دارای باورهای غلط و غیر منطقی در مورد آلت تناسلی خود و یا همسرشان هستند. همچنین عقاید و افکار منفی و اشتباه دیگری مانند ترس از بارداری، بی میلی یا نفرت نسبت به همسر و در مواردی نادر،  سواستفاده جنسی در گذشته از عوامل موثر در واژینیسم اولیه است.

واژینیسم ثانویه بعد از یک دوره عملکرد جنسی طبیعی و معمولا در پی رویدادی خاص مانند زایمان، یک اختلال طبی مربوط به مقاربت دردناک، سقط جنین، جراحی و .. ایجاد می گردد. این دسته از زنان هر چند که در گذشته رابطه جنسی مطلوبی را تجربه کرده اند اما بعد از این رویدادها به علت درد و ارتباط جنسی دشواری که با آن مواجه خواهند شد، از برقراری مجدد رابطه خودداری می کنند. از مهم ترین عوامل واژینیسم ثانویه می توان خشکی واژن(در این مورد نیز در آینده صحبت خواهیم کرد) را نام برد که منجر به قطع ارتباط جنسی زن با همسرش می گردد.

گاهی اوقات برقراری رابطه جنسی برای زنان به جای اینکه مطلوب و اثربخش باشد تبدیل به یک فرآیند سخت و عذاب آور می گردد. شدت این مشکل می تواند  مشکلات شدید تا متوسط را در ارتباط جنسی در بر گیرد و این ارتباط را برای هر یک از طرفین زجرآور کند.

شیوع

درباره شیوع این اختلال گزارشات متنوعی ارایه شده است اما آخرین مطالعاتی که در این زمینه صورت گرفته نشان می دهد که از بین افرادی که برای مشکل در رابطه ی زناشویی به مراکز درمانی مراجعه می کنند تقریبا 5 تا 47 درصد مبتلا به واژینیسم تشخیص داده می شود.

البته در این آمار باید زنانی را هم در نظر گرفت که هیچگاه برای درمان مشکل خود از کمک تخصصی بهره نگرفته و همواره یا رابطه جنسی در زندگی زناشویی شان مختل است و یا اینکه رابطه زجر آوری را تحمل می کنند.

آیا واژینیسم درمان دارد؟

برای درمان این اختلال طیف وسیعی از درمانها، از درمانهای شناختی گرفته تا روش های شناختی – رفتاری که مستر- جانسون ارایه داده اند، توصیه می شود.

در درمانهای شناختی سعی می شود که باورهای غلط و غیر ممکن در مورد رابطه جنسی، ترس های بیهوده از بارداری، باورهای اشتباه و تحریف شده ای که گاهی در میان برخی از زنان رایج است و .. مورد چالش و سپس بازسازی قرار گیرد.

در مورد روشهای شناختی- رفتاری مسترز- جانسون عموما حساسیت زدایی منظم در ارتباط با رابطه جنسی است(که البته میزان موفقیت درمانهای حساسیت زدایی منظم حدود 90- 95 درصد و در برخی دیگر از گزارشات تا 100 درصد موفقیت و درمان کامل گزارش شده است). برای مثال از اولین مراحل درمان در این روش، تشریح اعضای تناسلی زن است. آموزش آرمیدگی، خود معاینه گری دستگاه تناسلی توسط خود درمانجو و در مراحل آخر مشارکت و همراهی همسر در فرآیند حساسیت زدایی می تواند در درمان این اختلال بسیار موثر باشد. ضمن اینکه در درمان های حساسیت زدایی منظم تحمل و پشتکار زوجین بسیار موثر خواهد بود و اگر زوجین مبتلا به این مشکل تصور کنند که با چند هفته تمرین می توانند بر این مساله غلبه یابند سخت در اشتباهند. همچنین برای دریافت کامل تر حساسیت زدایی در زمینه اختلال واژینیسم دریافت کمک از مشاوران زناشویی  الزامی به نظر می رسد.

ذکر این نکته الزامی است که برای کنترل انقباض های عضلات مهبل از تمرینات کگل نیز استفاده می شود که در مقالات آتی در این مورد توضیحات کاملی ارایه خواهیم داد.